Verbeteren wielophanging

Vernieuwen van de draagarmrubbers

De oorspronkelijke wieldraagarmen aan de voorzijde zijn afkomstig van een Honda Civic/CRX. Deze heb ik zodanig aangepast dat ze bij de geometrie van de auto horen en passen aan de wielnaven van BMW. Daarom heb ik aan de draagarmen moeten lassen en dit heeft de gemonteerde draagarm-rubbers geen goed gedaan. Na 3 jaar rijden met de auto waren de rubbers zo poreus geworden dat ze begonnen te scheuren. Op zich is dit geen probleem want normaliter kunnen deze rubber bussen uit de draagarmen worden geperst. Echter toen ik dit wilde doen bleek dat er geen bussen in geperst zaten, maar dat de bussen in de wieldraagarm gevulcaniseerd zaten.

Op zich is dit ook geen probleem want dan boor je de rubber weg en houd je een mooie boring over waarin een nieuwe draagarm rubber geperst kan worden OF polyurethaan bussen gemonteerd kunnen worden. Echter de maatvoering van de boringen in de draagarmen waren zodanig dat hiervoor geen standaard bus te vinden is. Dus een probleem dat voor een creatieve oplossing vraagt.

Er zijn grofweg 3 oplossingen:

•  Het vervaardigen van compleet nieuwe draagarmen waarbij de boringen zodanig vervaardigd zijn dat hierin standaard verkrijgbare bussen te monteren zijn. Op zich een goede, maar tijdrovende oplossing, die zeker in het voorjaar, mijn voorkeur niet heeft.
• De bestaande rubbers geheel verwijderen en vervolgens een mal maken om de bestaande onderdelen met 2 componenten polyurethaan in te gieten. Dit is technisch gezien een hele goede oplossing echter ik heb nog nooit met 2 componenten polyurethaan gewerkt EN ik heb de specificaties van de giet-polyurethaan niet kunnen vinden. Dit betekent dus dat ik ook geen enkel idee heb of de onderdelen sterk genoeg worden en voldoende hechten op de stalen delen. Uit Youtube filmpjes blijkt dat het moet kunnen. Indien iemand hier ervaring mee heeft hoor ik het graag (contactgegevens staan in het hoofdmenu). Dit is overigens wel de oplossing die ik ga kiezen wanneer het draaien van bussen op maat niet lukt.
• Het vervaardigen lagerbussen die in de bestaande boringen passen.Als materiaal kan hier een lager brons of polyurthaan gekozen worden. Ik heb gekozen voor polyurethaan met een hardheid van 90 shore. Lagerbrons kan ook echter hiermee verdwijnt alle flexibiliteit uit de ophanging. Dit is slecht voor het frame (hogere schokbelastingen) en uiteraard ook voor het comfort. Anderzijds is een stijvere ophanging natuurlijk wel een verbetering voor de wegligging en vooral het stuurgevoel. ik heb gekozen voor polyurethaan. Polyurethaan bussen worden overigens in de racerij heel veel toegepast vanwege de grote stijfheid maar toch goede dempende werking.

Het draaien van polyurethaan is niet heel erg eenvoudig. Omdat het een flexibel materiaal is moet elke bus afzonderlijk gedraaid worden. De lengte die gedraaid kan worden is even groot als de diameter, dus een bus van 40 mm diameter kan maximaal 40 mm lang gemaakt worden ofwel elke bus moet afzonderlijk gedraaid worden. Ter info er zitten 16 halve bussen in de voorwielophanging.

Na het bekijken van enkel Youtube filmpjes hierover besloten om hieraan te beginnen. In de praktijk blijkt het polyurethaan erg vergevingsgezind te zijn. Het draaien gaat goed en de flexibiliteit blijkt heel erg mee te vallen. Het boren van het 20 mm gat in de bus blijkt perfect te gaan met een 20 mm speedboor (houtboor). Wel moet er rekening mee gehouden worden dat een boor van 20 mm een iets kleiner gat oplevert (ongeveer 0,2 mm) maar dit was op diverse websites al voorspeld.

Onderstaand de tekening van de van de polyurethaan bussen, op maa gemaakt zodat deze passen in de bestaande wieldraagarmen. Deze wijken duidelijk af van gangbare draagarmen ondanks dat deze van een Honda Civic afkomstig zijn. Daaronder de gedraaide bussen. Op de fotos lijken deze grof echter dit is stof t.g.v. het draaien.

Polyurethaan bussen gedraaid uit stafmateriaal

Bij de montage van de bussen heb ik vet toegepast om piepen bij het inveren te voorkomen. Op de langere termijn zullen de bussen wel eens gesmeerd moeten worden, waarvoor ik nog vet nippels moet aanbrengen.

Ik heb de bussen gemonteerd en deze zijn aanzienlijk stijver dan de oorspronkelijke rubber bussen, mede doordat ze een groter oppervlak hebben. Dit is duidelijk merkbaar in het stuurgedrag en dan specifiek bij het inremmen in bochten.

Gemonteerde polyurethaan bussen in de onderste draagarmen

 Tijdens de APK keuring waren deze bussen geen probleem; nu maar eens kijken hoe ze zich op de langer termijn houden. De langeduur test kan nu beginnen!

Spoorverbreders voor 3 mm per zijde

Aan de voorzijde heb ik smallere banden gemonteerd om het sturen lichter te maken. In plaats van de originele 205-15-60 banden heb ik gekozen voor 195-15-60. Deze zijn iets kleiner in diameter en 10 mm smaller. Het verschil is visueel amper te zien. Ik heb de 5 mm die de banden aan elke zijde smaller zijn gecompenseerd met een 3 mm spoorverbreder. Het verschil t.o.v. het spatbord is hierdoor nagenoeg niet meer te zien.

Spoorverbreders achter 13 mm per zijde

Aan de achterzijde liepen de banden vrij kort langs het frame (minder dan 5 mm speling bij volledig inveren), terwijl de spatborden aan de buitenzijde relatief veel ruimte hadden t.o.v. de banden. Daarom heb ik aan de achterzijde TÜV gekeurde spoorverbreders geplaatst die zowel op de naaf als op de velg centreren. Volgens de wet mag je maximaal 2% per as verbreden. In de praktijk komt dit overeen met 30 mm , dus maximaal 15 mm per zijde. Ik heb elke zijde 13 mm verbreed omdat dit de maximale maat is die nog onder de spatborden krijg zonder dat de banden de spatborden raken. Dunner gaat ook niet omdat de centrering dan aan een zijde moet verdwijnen, hetgeen ik niet gewenst vind. Om deze spoorverbreders te kunnen monteren heb ik langere bouten moeten gebruiken (nieuwe) waardoor ik ook van de origineel gemonteerde slotbouten verlost ben. Is altijd lastig want dan moet je altijd de adapter bij je hebben. En inderdaad ik heb al eens bij de bandencentrale gestaan zonder de adapter hetgeen geresulteerd heeft in een extra ritje naar huis!

Spoorverbreders met verlengde bouten